Эндотоксикемия – эндогендік интоксикация синдромы

Мазмұны:

Эндотоксикемия – эндогендік интоксикация синдромы
Эндотоксикемия – эндогендік интоксикация синдромы
Anonim

эндотоксикемия

Эндогендік интоксикация синдромы (эндотоксемия) қан мен дене тіндерінде эндотоксиндердің жиналуы.

Эндотоксиндер – ағзаға улы әсер ететін заттар. Олар, өз кезегінде, организмнің өзінің тіршілік әрекетінің өнімдері болуы мүмкін немесе олар оған сырттан енуі мүмкін.

Эндогенді интоксикация синдромы интенсивті терапиядағы ең өткір мәселелердің бірі болып табылады, өйткені ол көптеген патологиялық жағдайлармен, соның ішінде шок, панкреатит, перитонит және т.б. жүреді. Эндогендік интоксикацияның айқын синдромы өлімге әкелуі мүмкін..

Эндогендік интоксикация синдромының себептері

Эндотоксикемия
Эндотоксикемия

Эндогендік интоксикация синдромының себептері өте әртүрлі болуы мүмкін. Дегенмен, бұл процесс әрқашан эндотоксиндер олардың пайда болу орындарынан қанға түскенде дамиды. Қан арқылы эндотоксиндер мүшелер мен мүшелер жүйесіне, сондай-ақ дененің барлық ұлпаларына таралады. Агрессивті компоненттер мен эндотоксиндердің мөлшері олардың биотрансформациялануындағы организмнің табиғи мүмкіндіктерінен асып кеткенде эндогендік интоксикация синдромы басталады.

Эндогендік интоксикация синдромының келесі себептері бөлінеді:

  • Ағзадағы іріңді-қабыну реакциясымен пайда болатын аурулар. Оларға холецистит, жедел пневмония, перитонит, панкреатит және т.б. жатады.
  • Ауыр және күрделі жарақаттар: апат синдромы.
  • Жедел кезеңдегі кейбір созылмалы аурулар, мысалы, қант диабеті, тиреотоксикалық зоб.
  • Ағзаның улануы.

Эндогендік интоксикация синдромының негізгі механизмдері келесідей:

  • Резорбция механизмі. Бұл кезде бүкіл денеде инфекцияның шектеулі ошағынан улы заттардың (некроздық массалар, қабыну экссудаты) резорбциясы жүреді. Бұл процесті ішек өтімсіздігі, абсцесс, жұмсақ тіндердің флегмонасы және т.б. тудыруы мүмкін.
  • Эндогенді интоксикация синдромының дамуының алмасу механизмі. Ол улы заттардың шамадан тыс өндірілуінен туындайды. Бұл даму механизмі пневмонияға, жедел панкреатитке, диффузды перитонитке тән.
  • Сақтау механизмі. Бұл түрге сәйкес эндогендік интоксикация синдромы организмнен токсиндерді шығару процесі тікелей зардап шексе, яғни детоксикация органдарының жұмысы бұзылса дамиды.
  • Реперфузия механизмі. Эндотоксиндердің қанға енуі ұзақ уақыт бойы ишемия жағдайында болған тіндерден жүреді, бұл кезде дененің антиоксиданттық тосқауылдары консистенциясын жоғалтты. Бұл шок жағдайында, AIC көмегімен хирургиялық араласу кезінде және т.б. болуы мүмкін.
  • Тіндер эндотоксиндердің әсеріне уытты реакциямен жауап беретін қайталама токсикалық агрессияның механизмі.
  • Инвазиялық инфекция ошақтарындағы патогендік микроорганизмдер эндотоксин ретінде әрекет ететін инфекциялық механизм.

Эндотоксиндердің классификациясы

Эндотоксиндердің классификациясы
Эндотоксиндердің классификациясы

Эндотоксиндер – эндотоксемия мен эндогендік интоксикация синдромының пайда болуына әкелетін заттар.

Келесі эндотоксиндер түзілу механизміне байланысты оқшауланған:

  • Бір немесе басқа патологиялық процесс арқылы белсендірілгеннен кейін тіндерді зақымдай бастайтын ферменттер. Бұл протеолитикалық және лизосомалық ферменттер, сондай-ақ калликреин-кинин жүйесінің белсендіру өнімдері болуы мүмкін.
  • Ағза өнімдері жоғары концентрацияда жиналса, эндотоксин ретінде әрекет ете алады. Бұған несепнәр, билирубин және т.б. кіреді.
  • Адам ағзасында болатын барлық биологиялық белсенді заттар. Бұл қабыну медиаторлары, цитокиндер, простагландиндер және т.б. болуы мүмкін.
  • Бөтен антигендер мен иммундық кешендердің ыдырауынан туындайтын агрессорлар.
  • Микробтар немесе басқа патологиялық агенттер бөлетін токсиндер.
  • Орта молекулалық заттар (вирустар, аллергендер, холестерин және т.б.).
  • Липидтердің асқын тотығуы кезінде пайда болатын өнімдер.
  • Жасушалардың ыдырауы нәтижесінде мембраналары деструктивті процестермен зақымдалғанда пайда болатын өнімдер. Бұл белоктар, миоглобин, липазалар, фенол және т.б. болуы мүмкін.
  • Реттеу жүйелерінің компоненттерінің жоғары концентрациясы.

Эндотоксиндер ағзаға тікелей және жанама әсер етуі мүмкін, олар микроциркуляцияға, тіндердегі синтез және метаболизм процестеріне әсер етуі мүмкін.

Эндогендік интоксикация синдромының белгілері

Эндогендік интоксикация синдромының белгілері
Эндогендік интоксикация синдромының белгілері

Эндотоксемияның жетекші белгілерінің бірі – сананың депрессиясы. Оның толық жоғалуы немесе ішінара азаюы мүмкін. Сонымен қатар науқастың қатты басы ауырады, бұлшықет әлсіздігі пайда болады, миалгия тән.

Ағзаның интоксикациясы күшейген сайын жүрек айнуы мен құсу қосылады. Науқастың денесі сұйықтықты жоғалтқандықтан, шырышты қабаттар құрғайды.

Тахикардия немесе брадикардия дамиды. Дене қызуы көтерілуі де, керісінше төмендеуі де мүмкін.

Эндогендік интоксикация көбінесе шок жағдайының фонында болатындықтан, эндотоксикалық шок белгілері бірінші орынға шығады. Бактериялық табиғаттың белгілі бір эндотоксиндері адамның ауыр жағдайында, тіпті бактериемия болмаса да, қанда міндетті түрде болады. Бұл эндогендік интоксикация синдромын тудырған нәрсеге байланысты емес: жарақаттар, күйіктер, тіндердің ишемиясы және т.б. Адамның жағдайының ауырлығы ғана маңызды.

Эндогендік интоксикация дәрежесі

Дәрігерлер эндогендік интоксикация синдромының ауырлық дәрежесінің үш дәрежесін ажыратады, олардың әрқайсысының өзіндік критерийлері бар:

Бірінші дәрежелі эндотоксикация

Ағзаның реакциясы бұзылу ошақтарының пайда болуына немесе жарақатқа жауап ретінде жүреді:

Бірінші дәрежелі эндотоксикация
Бірінші дәрежелі эндотоксикация
  • Пульс минутына 110 соққыдан аспайды.
  • Адамның санасы бұлыңғыр емес, аздап эйфорияда.
  • Тері өзгермеген, түсі қалыпты.
  • Ішек перистальтикасы бұзылған және баяу деп анықталады.
  • Тыныс алу жиілігі минутына 22 тыныстан аспайды.
  • Тәулігіне шығарылатын зәрдің көлемі 1000 мл-ден асады.

Екінші дәрежелі эндотоксикация

Эндогендік интоксикацияның екінші дәрежесі қанға интоксикация көзінен енетін эндотоксиндердің түсуімен сипатталады. Қан айналымымен олар бүкіл денеге таралады және барлық тіндерде жиналады:

Екінші дәрежелі эндотоксикация
Екінші дәрежелі эндотоксикация
  • Пульс жылдамдайды және минутына 130 соққыға жетуі мүмкін.
  • Науқастың санасы тежеледі немесе керісінше психомоторлы қозу байқалады. Бұл параметр эндотоксикалық шок синдромының себебіне байланысты.
  • Тыныс алу жиілігі артады, минутына тыныс алу саны 23-тен 30-ға дейін.
  • Науқастың терісі бозарған.
  • Зәрдің тәуліктік көлемі азаяды және 800-ден 1000 мл-ге дейін ауытқиды.
  • Ішек перистальтикасы жоқ.

Эндотоксикацияның үшінші дәрежесі

Эндотоксикацияның бұл дәрежесі барлық мүшелердің жұмысының бұзылуымен сипатталады. Патологиялық процесс функционалды мультиоргандық дисфункцияның дамуына дейін дамиды:

Эндотоксикацияның үшінші дәрежесі
Эндотоксикацияның үшінші дәрежесі
  • Науқастың тамыр соғуы минутына 130 соққыдан жоғары.
  • Науқастың санасы бұлыңғыр санадан комаға дейін бұзылған. Бұл жағдай интоксикациялық делирий деп аталады.
  • Тыныс алу айтарлықтай артып, минутына 30 тыныс алудан асады.
  • Тері цианотикалық немесе топырақты болуы мүмкін. Тері гиперемиясы жоққа шығарылмайды.
  • Зәрдің тәуліктік көлемі 800 мл-ден аспайды.
  • Ішек жұмыс істемейді, перистальтика жоқ.

Эндогендік интоксикация синдромының диагностикасы

Эндогендік интоксикация синдромының диагностикасы
Эндогендік интоксикация синдромының диагностикасы

Эндогендік интоксикация синдромының диагностикасы адамның жағдайының ауырлығын тән белгілерге (тері өңі, тыныс алу және жүрек соғу жиілігі және т.б.) сәйкес бағалау негізінде құрылады. Сонымен қатар, қан анализі қажет.

Нәтижелер өңделуде және олар келесідей көрсеткіштердің өзгеруіне ұшырайды:

  • Веналық қандағы лейкоциттер санының айтарлықтай артуы.
  • Интоксикацияның лейкоциттік және ядролық индексінен асып кету. Кейде бұл көрсеткіштерді жете бағаламауға болады, бұл гемопоэтикалық жүйенің сәтсіздігін және ағзаның детоксикациясын көрсетеді.
  • Интоксикация индексінің жоғарылауы. Егер ол 45-тен асса, бұл жақын арада болатын өлімді көрсетеді.
  • Қажетті плазма ақуызының жалпы концентрациясын бағалау.
  • Билирубин деңгейінің жоғарылауы.
  • Креатинин мен мочевина деңгейінің жоғарылауы.
  • Сүт қышқылының концентрациясының жоғарылауы.
  • Спецификалық емес қорғаныс жасушаларының арнайы қорғаныс жасушаларына қатысты қатынасының артуы. Науқастың ауыр жағдайы 2, 0-ден асатын коэффициентпен көрсетіледі.
  • Эндотоксиннің ең сезімтал белгісі – орташа массалық молекула деңгейінің жоғарылауы.

Эндогендік интоксикация синдромын емдеу

Эндогендік интоксикация синдромын емдеу
Эндогендік интоксикация синдромын емдеу

Эндогендік интоксикация синдромын емдеу олардың концентрациясының бастапқы төмендеуімен организмнен және қаннан токсикалық компоненттерді жоюды қамтиды. Белсенді детоксикация патологиялық синдромның ауырлығының 2 немесе 3 дәрежесі анықталған кезде тағайындалады.

Биологиялық интоксикация әрқашан келесі механизмдерге негізделген:

  • Бауырдағы эндотоксикалық компоненттердің биологиялық трансформациясы. Бұл механизмді іске қосу үшін гемооксигенация, қанның химиялық тотығуы (жанама), оның фотомодификациясы жүргізіледі. Жасуша суспензиялары немесе ксеноргандар арқылы перфузия мүмкін.
  • Эндотоксикалық компоненттерді байланыстыру және сұйылту. Осы мақсатта қаннан, плазмадан, лимфадан, ми-жұлын сұйықтығынан эндотоксикалық компоненттерді жоюға бағытталған сорбциялық шараларды жүргізуге болады.
  • Эндотоксикалық компоненттерді жою. Бұл механизмді жүзеге асыру үшін бауыр, бүйрек, асқазан-ішек жолдары, тері және өкпе қатысады. Науқас ішек диализі, гемодиализ, энтеросорбция, плазмаферез, гемо- және ультрафильтрация, қан алмастыру, диурезді мәжбүрлі түрде жүргізеді.

Жедел интоксикация кезеңінде тамызғыш арқылы берілетін судың жалпы тәуліктік көлемі 4-5 литр деңгейінде болуы керек. Сонымен қатар, 2,5-3 литр кристаллоидты ерітінділер, ал қалғаны - коллоидты және ақуыздық қан өнімдері: плазма, альбумин, ақуыз.

Мәжбүрлі диурез эндотоксичность үшін қарапайым және жиі қолданылатын емдеу әдісі болып саналады, ол организмнің токсиндерді ағзадан шығарудың табиғи процесін қолдануға негізделген.

Эндогендік интоксикация синдромының болжамы науқастың жағдайының ауырлығына және патологияның дамуына әкелген негізгі себепке тікелей байланысты.

Ұсынылған: