Жүрек ақауы дегеніміз не?
Жүрек ауруы – жүрек қақпақшасының құрылымының өзгеруі және бұзылуы байқалатын аурулар тобы. Жүрек жеткіліксіздігіне біріктірілген (бірнеше клапанға әсер ететін) және аралас (бір клапанда) ақаулар жатады. Мұндай патологиялар жүрек ішіндегі қан айналым жүйесіндегі өзгерістерге әкеледі.
Жүрек ақаулары пайда болады, жүрек пен қан тамырларының құрылымы бұзылған кезде олардың әсері жүрек пен қан айналымының функционалдық қабілетінің бұзылуымен көрінеді. Жүре пайда болған жүрек ақауларының ішінде ең жиі кездесетіні митральды қақпақшаның және аортаның жарты айлық қақпақшасының зақымдануы. Клапан ақауларына клапандардың деформациясы мен қысқаруынан және олардың толық жабылмауынан пайда болатын стеноз жатады, бұл қабыну цикатриальды адгезиялардың салдары болып табылады.
Туа біткен ақаулар – жүректің қалыптан тыс дамуы, пренатальды кезеңде негізгі қан тамырларының түзілуінің бұзылуы. Туа біткен жүрек ақауларының әртүрлі формалары жеңіл және өмірге сәйкес келмеуі мүмкін. Жаңадан пайда болған ұрық жүрек ақауларының ішінде көбінесе қарыншалық және жүрекшеаралық перде ақаулары, люменаның тұрақты тарылуы және негізгі тамырлардың дұрыс орналаспауы жатады.
Жүрек ауруының себептері
Туа біткен жүрек ақауының даму себебі - жүрек қуысының дұрыс қалыптаспауы. Сондай-ақ ұрықтың даму кезеңінде бастапқы жалпы тамыр діңінің аорта мен өкпе артериясына бөлінуі байқалады. Бала дүниеге келген кезде жатырішілік қан айналымының ерекшеліктерін сақтап, жүрек патологиясын дамытады. Бұл ашық түтік немесе ашық сопақша тесік болуы мүмкін.
Туа біткен ақаулармен жүректің немесе қан тамырларының оқшауланған және күрделі зақымдануы, клапан аппаратында жатырішілік ақаулар болуы мүмкін. Жүре пайда болған жүрек ақауларының дамуының негізгі себебі ревматизм және ревматикалық инфекциялық эндокардит болып саналады. Кейде патология атеросклероз, жарақаттар, дәнекер тінінің жүйелі ауруларына байланысты. Алынған кемшіліктер
Жүрек ауруының белгілері
Ентігумен, жүрек соғуымен, шаршаумен, жүректің ауырсынуымен, естен танумен көрінетін, әдетте, жасырын және декомпенсацияланған жүрек ақаулары бар. Митральды жеткіліксіздікте сол жақ қарыншаның систоласы кезінде сол жақ атриовентрикулярлық тесік қос жармалы қақпақшамен толық жабылмайды, бұл қанның жүрекшеге кері ағуын тудырады.
Компенсацияланған митральды жүрек ауруы кезінде сол жақ жүрек миокардының жиырылу қабілеті әлсірейді. Қан айналымының кіші және үлкен шеңберінде тоқырау байқалады. Декомпенсацияланған түрі төменгі аяқтың ісінуімен көрінеді, бауырдың ұлғаюы, мойын тамырларының ісінуі пайда болады. Бұл кезеңде өкпе айналымындағы тоқыраудың дамуы жөтелді, үзілістерді және жүректегі ауырсынуды, гемоптизді тудырады. Көрнекі түрде дәрігер науқастың терісінің қызаруы мен цианозын анықтайды.
Әдетте, өтемақы мерзімі ешқандай елеулі бұзушылықтарсыз өтеді. Жүрек ауруымен ауыратын балалар физикалық дамудан артта қалады, нәрестелік болады, «жүрек дөңес» пайда болады.
Көбінесе жүрек ауруы кезінде жүрекшелердің фибрилляциясы дамиды, систолалық қысым төмендейді және диастолалық қысым көтеріледі. Аорта жеткіліксіздігі бар жүрек ауруы, сайып келгенде, салыстырмалы коронарлық жеткіліксіздікке әкеледі, науқастар жүрек аймағында күшті тремор мен ауырсынуды сезінеді. Себебі, диастола кезінде қолқадағы төмен қысымда коронарлық артериялардың қанмен толтырылуы нашарлайды және миокард гипертрофиясы дамиды.
Жүрек жеткіліксіздігінің көрінісі бас ауруы, бас және мойын аймағындағы пульсация болуы мүмкін. Науқастар бас айналуды сезінеді, олар жиі есінен танып қалады, өйткені мидың қанмен қамтамасыз етілуі бұзылады. Сол жақ қарыншаның жиырылу белсенділігі әлсірегенде, диастолада артерияның жеткіліксіз қанмен қамтамасыз етілуінен терінің бозаруы байқалады.
Жүрек ауруының диагностикасы
Бұл диагнозды импульс арқылы анықтауға болады, сол және оң қолдағы ырғақ әртүрлі болуы мүмкін. Жүрек ауруына күдікті науқастарды диагностикалау олардың тыныштық жағдайындағы әл-ауқатын, жаттығуларға төзімділігін тексеруден басталады. Себептер ауру тарихы, науқастың шағымдары арқылы анықталады. Цианозды, перифериялық тамырлардың пульсациясын, ентігуді, ісінуді анықтау үшін пальпация және зерттеу әдісін қолданыңыз. Жүрек гипертрофиясының болуы анықталады, жүрек шулары мен тондары естіледі.
Өкпенің жұмысын тексереді, бауырдың көлемін анықтайды. ЭКГ көмегімен жүрек ырғағы, аритмияның түрі, блокада және ишемия белгілері анықталады. Фонокардиография шу мен жүрек тондарын жазып алу және жүрек қақпақшаларының ауруын анықтау үшін қолданылады. Диагностиканың дәлдігіне жүрек рентгенографиясы, эхокардиография, MSCT немесе жүрек MRI көмегімен қол жеткізіледі. Зертханалық зерттеулер - ревматоидты сынақтар, қант деңгейін және холестериннің болуын анықтау. Клиникалық қан мен зәр анализі қажет.
Жүрек ақауларын емдеу
Жүрек ақаулары кезінде консервативті емдеу асқынулардың алдын алу болып табылады. Сондай-ақ, терапевтік терапияның барлық күш-жігері негізгі аурудың, мысалы, ревматизмнің, инфекциялық эндокардиттің қайталануын болдырмауға бағытталған. Ритмнің бұзылуын және жүрек жеткіліксіздігін түзету кардиохирургтың бақылауымен міндетті болып табылады.
Жүрек ауруының түріне қарай ем тағайындалады.
Пациенттерге физикалық шамадан тыс жүктемемен байланысты емес жұмыс түрлерімен айналысу ұсынылады. Темекі шегу мен алкогольден бас тарту, физиотерапиялық жаттығуларды орындау, кардиологиялық курорттарда санаторий-курорттық емдеу – адамның негізгі ағзасының ақауларын емдеудің көптеген жолдарының бірі.
Борис Тодуров - жүрек қақпақшаларының ақаулары неге қауіпті және оларды қалай тануға болады?
Жүрек ауруларының алдын алу
Туа біткен ақауларға келетін болсақ, бұл жерде ешқандай ұсыныстар жоқ, өйткені құрсақішілік дамуға әсер ету өте қиын. Жүре пайда болған ақаулардың алдын алу– ревматизмнің, мерездің, септикалық жағдайлардың алдын алу. Аурудың алдын алу үшін жұқпалы көздерден аулақ болыңыз.
Шынықтыруды жүргізу пайдалы, денені физикалық дайындау артық болмайды. Жүректің қалыптасқан патологиясымен жүрек жеткіліксіздігінің алдын алу үшін оңтайлы режимді сақтау қажет. Жаяу жүру, теңдестірілген тамақтану, тағам дайындаудағы тұз мөлшерін азайту жүрекке жақсы әсер етеді.
Доктор BOQERIA туа біткен жүрек ақауы бойынша:
